Nhiễm trùng đường hô hấp có lây không và cách phòng bệnh hiệu quả

 Nhiễm trùng đường hô hấp là tình trạng thường gặp hiện nay và nhiều người mắc phải. Nhiễm trùng đường hô hấp có lây không là câu hỏi của nhiều người. Nhiễm trùng đường hô hấp là một bệnh nhiễm trùng ở xoang, cổ họng, đường hô hấp hoặc phổi. Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp thường do virus gây ra. Phổ biến nhất là cảm lạnh thông thường. Mức độ nghiêm trọng của bệnh hô hấp do vi rút rất khác nhau; bệnh nặng có nhiều khả năng xảy ra ở bệnh nhân lớn tuổi và trẻ sơ sinh. Tình hình mắc bệnh có thể trực tiếp do nhiễm virus hoặc có thể gián tiếp, do đợt cấp tính của các bệnh lý nền hô hấp tim mạch hoặc bội nhiễm vi khuẩn ở phổi, các xoang cạnh mũi, hoặc tai giữa. Dưới đây chúng ta cùng đi trả lời câu hỏi xem nhiễm trùng được hô hấp có lây không?

1. Nhiễm trùng đường hô hấp có lây không?

Bệnh nhiễm trùng hô hấp dùng để chỉ bất kỳ bệnh truyền nhiễm nào liên quan đến đường hô hấp. Nhiễm trùng hô hấp bao gồm nhiễm trùng đường hô hấp trên và nhiễm trùng đường hô hấp dưới. Nhiễm trùng đường hô hấp dưới như viêm phổi có xu hướng nghiêm trọng hơn rất nhiều so với nhiễm trùng đường hô hấp trên, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường.

Mặc dù có một số bất đồng trong việc phân chia ranh giới chính xác giữa đường hô hấp trên và dưới, đường hô hấp trên thường được cho là trên sụn nắp hoặc dây thanh âm, bao gồm mũi, xoang, họng và thanh quản. Điển hình của nhiễm trùng đường hô hấp trên bao gồm viêm amiđan, viêm họng, viêm thanh quản, viêm xoang, viêm tai giữa, một số loại bệnh cúm và cảm lạnh thông thường. Các triệu chứng của nhiễm trùng đường hô hấp trên có thể bao gồm ho, đau họng, sổ mũi, nghẹt mũi, nhức đầu, sốt nhẹ, nặng mặt và hắt hơi.

Đường hô hấp dưới bao gồm khí quản, các ống phế quản, các tiểu phế quản và hai phổi.

Nhiễm trùng đường hô hấp dưới thường nghiêm trọng hơn so với nhiễm trùng đường hô hấp trên. Nhiễm trùng đường hô hấp dưới là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong các bệnh truyền nhiễm. Hai nguyên nhân phổ biến nhất của nhiễm trùng đường hô hấp dưới là viêm phế quản và viêm phổi. Cúm ảnh hưởng đến cả hai đường hô hấp trên và dưới nhưng nguy hiểm hơn như nhiễm H5N1 có xu hướng bám vào các thụ thể sâu trong phổi.

Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp thường do virus gây ra. Phổ biến nhất là cảm lạnh thông thường. Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp rất dễ lây lan thông qua tiếp xúc gián tiếp và trực tiếp (dùng chung cốc bị nhiễm virus hoặc chạm vào người bệnh) và thông qua việc hít thở chung không khí với người nhiễm bệnh.

2. Các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp thường gặp

Theo phân loại của Tổ chức Y tế thế giới, bệnh nhiễm trùng đường hô hấp là bệnh mà con đường lây truyền là qua đường không khí hoặc ưu tiên con đường lây nhiễm chủ yếu là qua không khí. Điều kiện tiên quyết để bệnh có thể lây truyền qua đường không khí là sinh sinh vật truyền nhiễm có thể tồn tại lâu trong khí dung, chúng phân tán lơ lửng và di chuyển trong không khí.

Cụ thể, bệnh nhiễm trùng đường hô hấp phổ biến gồm các bệnh lý sau:

COVID-19.

Hội chứng hô hấp cấp tính nặng SARS.

Ho gà.

Hội chứng hô hấp Trung Đông MERS.

Bệnh Lao.

Bệnh đậu mùa.

Bệnh viêm màng não mô cầu.

Bệnh do Adenovirus, rhinovirus, Enterovirus,…

3. Yếu tố ảnh hưởng đến sự lây truyền bệnh nhiễm trùng đường hô hấp

Sự lây nhiễm tác nhân gây bệnh trong bệnh nhiễm trùng đường hô hấp liên quan đến khoảng cách giữa nguồn bệnh và các thể, miễn dịch của vật chủ, thời gian và số lượng tiếp xúc với người mang bệnh,…

Cụ thể, mỗi tác nhân gây bệnh lại có điều kiện môi trường lý tưởng để tồn tại cũng như lây truyền trong không khí. Các yếu tố môi trường tác động bao gồm:

+ Nhiệt độ:

Đa phần các virus gây bệnh nhiễm trùng đường hô hấp ưa thích nhiệt độ thấp hơn để tồn tại và phát triển, đó là lý do bệnh thường gặp hơn ở thời điểm giao mùa hoặc thời tiết lạnh. Tiểu biểu như bệnh cúm, đợt bùng phát dịch thường rơi vào thời điểm khí hậu lạnh.

+ Ánh nắng mặt trời:

Ánh nắng mặt trời mang theo tia UV, tia này gây ảnh hưởng đến sự phát triển, lây nhiễm cũng như sự tồn tại của virus gây bệnh. Điều này lý giải tại sao các nước có số giờ nắng trung bình trong ngày cao có một số bệnh thường ít mắc hơn so với các nước khu vực nhiệt đới.

+ Gió:

Gió có thể giúp sự lưu thông không khí, trong đó chứa các hạt khí dung mang mầm bệnh tốt hơn, vì thế khả năng lây nhiễm cũng cao hơn. Tuy nhiên, gió lại làm giảm nồng độ hạt khí dung mang mầm bệnh. Thực tế, các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dễ lây nhiễm hơn trong môi trường kín, điều kiện thông gió kém.

+ Độ ẩm:

Độ ẩm cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự lây nhiễm bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Các nghiên cứu cho thấy, độ ẩm cao giúp khí dung mang mầm bệnh tồn tại lâu hơn trong môi trường bình thường, kể cả môi trường có tia UV, từ đó nguy cơ lây nhiễm cũng cao hơn.

4. Các bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp trên

+ Bệnh viêm xoang:

Viêm xoang (viêm các xoang) là những hốc rỗng, chứa đầy không khí, nằm phía sau xương gò má và trán. Viêm xoang có 4 loại: xoang trán, xoang sàng, xoang bướm và xoang hàm. Tất cả các xoang này được lót bởi niêm mạc (mô mềm). Viêm xoang là tình trạng nhiễm trùng của màng niêm mạc lót trong lòng các xoang gây ra bởi vi trùng, siêu vi trùng hay dị ứng dẫn tới phù nề, thu hẹp đường kính các lỗ xoang làm cho mủ và dịch viêm ứ đọng trong xoang do không thoát được ra ngoài gây tình trạng tích tụ chất lỏng hoặc chất nhầy bên trong.

Chi tiết xem thêm tại: >>>  Nhiễm trùng đường hô hấp có lây không và cách phòng bệnh hiệu quả